تستر باتری ابزاری است که با اندازه‌گیری ولتاژ و مقاومت داخلی باتری، وضعیت سلامت و خرابی آن را تعیین می‌کند. این دستگاه می‌تواند به شناسایی باتری‌های در آستانه خرابی نیز کمک کند. همچنین، برخی مدل‌ها فقط قادر به تست ولتاژ باتری هستند. با استفاده از این ابزار، می‌توانید از عملکرد صحیح باتری‌های مختلف اطمینان حاصل کنید و در صورت نیاز، اقدام به تعویض یا تعمیر آن‌ها نمایید.
در اندازه گیری مقاومت باید ولت متر موازی و آمپر متر سری قرار گیرد لذا مقاومت سیم های اندازه گیری میتر ها در اندازه گیری مقاومت دخیل خواهند بود و جواب دقیقی نخواد داشت. لذا از روش 4 سیمه یا روش کلوین استفاده میشود که پراب های مربوطه را کلوین کلیپس می گویند.
ساختار و روش کار
تستر آنالوگ (مثل ASL7000)
- مجهز به المنت مقاومتی است که هنگام تست، جریان زیادی (مثلاً 100 آمپر) از باتری می‌کشد.
- نتیجه تست روی عقربه و نمایشگر آنالوگ نشان داده میشود.
- با این روش، باتری در شرایط واقعی مشابه استارت خودرو قرار می‌گیرد و افت ولتاژ آن سنجیده میشود.
- اساس کار → بارکشی واقعی.
تستر دیجیتال (مثل ASL3000)
- به جای المنت، از پردازنده و مدارهای الکترونیکی برای شبیه‌سازی بار و محاسبه مقاومت داخلی باتری استفاده می‌کند.
- نتیجه تست روی نمایشگر دیجیتال و گرافیکی نمایش داده میشود.
- توانایی آنالیز ولتاژ، جریان‌دهی و سلامت کلی باتری را دارد.
- اساس کار → تحلیل پردازشی
دقت و نوع تست
تسترهای آنالوگ به دلیل داشتن المنت مقاومتی، باتری را مستقیماً زیر بار واقعی قرار می‌دهند. این ویژگی باعث میشود که شرایط واقعی مصرف باتری شبیه‌سازی شود، درست مثل لحظه‌ای که خودرو استارت می‌زند. به همین دلیل، نتیجه تست در دستگاه‌های آنالوگ واقع‌بینانه‌تر است. با این حال، این نوع تست کاملاً به شرایط لحظه‌ای باتری وابسته است؛ یعنی عواملی مثل دمای محیط، میزان شارژ اولیه باتری و مدت زمان تست می‌توانند نتیجه را تغییر دهند. همچنین دقت عددی در دستگاه‌های آنالوگ محدود است و بیشتر بر اساس محدوده رنگی یا عقربه‌ای تفسیر میشود.
در مقابل، تسترهای دیجیتال بدون بارکشی واقعی و از طریق الگوریتم‌های نرم‌افزاری و اندازه‌گیری‌های پردازشی، سلامت باتری را تحلیل می‌کنند. این روش باعث میشود دقت عددی بسیار بالاتر باشد و جزئیات بیشتری در مورد ولتاژ، مقاومت داخلی و توان استارت‌زنی باتری در اختیار کاربر قرار بگیرد. با این حال باید در نظر داشت که این تست بیشتر شبیه‌سازی‌شده است تا عملی، یعنی باتری عملاً تحت فشار مستقیم قرار نمی‌گیرد.
سرعت و راحتی استفاده
یکی از مزیت‌های بزرگ تسترهای آنالوگ سادگی در استفاده است. کاربر کافی است گیره‌های دستگاه را به دو سر باتری متصل کند و کلید بارکشی را فشار دهد تا نتیجه روی عقربه مشخص شود. همین سادگی باعث سرعت بالای تست میشود. البته نکته منفی اینجاست که تفسیر نتیجه در نمایشگر عقربه‌ای نیاز به کمی تجربه و مهارت دارد، چون عدد دقیق همیشه قابل مشاهده نیست و بیشتر باید از روی رنگ‌بندی یا موقعیت عقربه قضاوت کرد.
در مقابل، تسترهای دیجیتال فرایند تست را به‌صورت کاملاً خودکار انجام می‌دهند. کافی است دستگاه متصل شود و کاربر دکمه تست را فشار دهد تا تمامی نتایج به‌صورت عددی و گاهی همراه با توضیحات متنی روی نمایشگر ظاهر شوند. این موضوع باعث میشود افراد عادی و حتی کسانی که تجربه کمی در کار با باتری دارند هم بتوانند به راحتی از دستگاه دیجیتال استفاده کنند.
امکانات جانبی
تسترهای آنالوگ به دلیل طراحی ساده‌تر، امکانات جانبی محدودی دارند. معمولاً تنها قابلیت آن‌ها نمایش ولتاژ و انجام تست بارکشی واقعی است. همین سادگی باعث میشود دستگاه ارزان‌تر و مقاوم‌تر باشد، اما نمی‌تواند اطلاعات تکمیلی در مورد انواع باتری‌ها یا دینام خودرو ارائه دهد.
تسترهای دیجیتال اما با توجه به بهره‌گیری از پردازنده و نرم‌افزار داخلی، امکانات گسترده‌تری در اختیار کاربر می‌گذارند. این دستگاه‌ها می‌توانند انواع باتری‌های خشک، ژله‌ای یا سیلد اسید را تست کنند. برخی از مدل‌ها منوی فارسی دارند، نتایج تست را ذخیره می‌کنند، قابلیت آپدیت نرم‌افزاری دارند و حتی وضعیت شارژ دینام خودرو را در حالت‌های سالم، ضعیف یا اضافه‌شارژ تشخیص می‌دهند. همین امکانات جانبی، آن‌ها را به ابزاری دقیق و چندکاره برای تعمیرگاه‌های حرفه‌ای تبدیل کرده است.
دوام و استحکام
یکی از نقاط قوت تسترهای آنالوگ ساختار مکانیکی ساده آن‌هاست. چون طراحی آنالوگ مبتنی بر قطعات مقاومتی و عقربه‌ای است، احتمال خرابی نرم‌افزاری یا خطای پردازشی وجود ندارد. این نوع دستگاه‌ها معمولاً عمر طولانی‌تری دارند و در شرایط سخت کاری، مثل گرما، رطوبت یا گرد و خاک، بهتر دوام می‌آورند.
تسترهای دیجیتال به دلیل پیچیدگی مدارها و وجود پردازنده داخلی، در عین اینکه دقیق‌تر هستند، حساس‌تر نیز محسوب می‌شوند. این دستگاه‌ها باید در محیط‌های تمیزتر و با دقت بیشتری مورد استفاده قرار گیرند. نوسانات برق یا اتصال اشتباه ممکن است به بخش‌های الکترونیکی آن آسیب برساند. با این حال، اگر درست استفاده شوند، عملکردی بسیار دقیق و مطمئن ارائه می‌دهند.
معرفی چند مدل تستر باتری
باتری می تواند انرژی مورد نیاز دستگاه را فراهم کند تا بتوان از دستگاه بدون نیاز به اتصال به برق استفاده نمود. باتری قطعه شیمیایی است که این انرژی شیمیایی را به قدرت یا انرژی الکتریکی تبدیل می کند.و ظرفیت و ولتاژ مشخصه اصلی باتری است.
ظرفیت باطری بر حسب آمپر ساعت می باشد. باتری توانایی دارد مدار را تا دو ساعت تغذیه کند. نسبت به تکنولوژی باتری ها انواع مختلفی دارند از قبیل قلمی، یکبار مصرف، نیمه قلمی و باتری های قابل شارژ مانند گوشی و تبلت و خورشیدی و ...
باتری ها به مرور زمان به علت تغییرات شیمیایی و معمولا با کاهش ولتاژ و افزایش مقاومت داخلی روبرو می شوند و کم کم عمر خود را از دست می دهند.
ویژگی تستر های باتری :
- اندازه گیری ولتاژ، مقاومت داخلی، ظرفیت و دمای باتری
- اعلام وضعیت سلامت و یا خرابی باتری
- دیتالاگر و ثبت اطلاعات و قابل انتقال به رایانه
- قابلیت تست کردن بصورت انلاین
کاربرد ها :
- تست باتری های بک آپ در سیستم های نظارت تصویر و برق اضطراری
- تست باتری خودرو
- تست باتری های کوچک
- تولید کننده باتری
برای نمونه تستر های باتری اصل و در جه یک را از سایت دارمکو خرید کنید :
- تستر یو اس بی یونیتی مدل UT658
- تستر باتری هیوکی مدل BT3554
جمع بندی
تستر باتری یکی از ابزارهای مهم در تعمیرگاه‌ها و برق خودرو است که برای بررسی سلامت باتری و دینام استفاده میشود. این دستگاه‌ها در دو دسته اصلی آنالوگ (با بارکشی واقعی) و دیجیتال (با پردازنده و تحلیل الکترونیکی) تولید می‌شوند. هر کدام مزایا و محدودیت‌های خودشان را دارند و انتخاب درست به نیاز کاربر بستگی دارد.